به نقل از «ایران اکونومیست»

تعرض به محوطه‌های بی‌حریم در مازندران

تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۹۵۲۶۰

معاون میراث‌فرهنگی استان مازندران به تخلفاتی که در حریم آثار تاریخی این استان درحال وقوع است، پرداخت و گفت: شهرداری‌ها بدون هماهنگی با میراث فرهنگی، ضابطه در بافت‌های تاریخی را به نفع خود تغییر داده‌اند، در حالی‌که ضوابط حریم قبلا ارجح بود و حکم قانون را داشت.

به دنبال اظهارات اخیر رییس‌جمهور درباره اهمیت و حساسیت تعیین حریم آثار تاریخی با تاکید بر این‌که اختلالی در کسب‌وکار و معاش مردم ایجاد نکند؛ مهدی عابدینی ـ معاون میراث‌فرهنگی استان مازندران ـ درباره وضعیت حریم و عرصه آثار تاریخی این استان به ایران اکونومیست گفت: ۷۶۵ بنا و محوطه تاریخی در استان مازندران به ثبت رسیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حدود ۱۴۰ بنا داریم که ضابطه اختصاصی دارند و ضوابط عمومی حریم شامل مابقی بناها می‌شود، یعنی اگر بنایی ثبت ملی شده است و ضابطه اختصاصی حریم ندارد باید طبق ضابطه عمومی حریم با آن رفتار کرد، بنابراین تمام بناهای ثبتی مازندران حریم دارند. تپه‌ها و محوطه‌ها بخش دیگری از آثار ثبتی ما محسوب می‌شوند که عرصه‌های آن‌ها مشخص است، اما برای تعیین حریم نیاز به گمانه‌زنی باستان‌شناسی دارند که مجوز و اعتبار آن باید از پژوهشکده باستان‌شناسی کشور صادر شود. واحد پژوهش ما الان چند سالی است که درخواست اعتبار برای تعیین حریم تپه‌ها و محوطه‌های این استان داده‌ که متأسفانه مبلغی که باید، تخصیص نمی‌دهند و پروژه‌ها نیمه‌کاره مانده است.  

او افزود: «تپه کلار» در کلاردشت نمونه‌ای از تپه‌های ثبتی استان مازندران است که نیاز به تعیین فوری حریم دارد و خوشبختانه اعتبار این اقدام مصوب شده است. در گذشته در حریم این تپه مجوز تغییر کاربری غیراصولی داده شده بود و در اطراف آن باغ و زمین‌های کشاورزی قرار داشت که با این تغییرکاربری‌های اشتباه، به زمین‌های مسکونی تبدیل شد. این اقدام، حق غلطی را برای مالکان این زمین‌ها ایجاد کرده است، برای مثال مالکی تغییر کاربری غیرمجازِ مسکونی گرفته و می‌خواهد ساخت‌وساز انجام دهد که میراث‌ فرهنگی اجازه این کار را نمی‌دهد، چون زمین در عرصه تپه کلار قرار دارد و همین اتفاقات موجب می‌شود دید مردم به میراث‌فرهنگی بد شود.

عابدینی درباره چالش‌های تعیین حریم و عرصه آثار تاریخی و فرهنگی در استان مازندران، گفت: بناهایی که تعیین حریم می‌شوند، تاییدیه وزارتخانه میراث‌ فرهنگی را دارند، بنابراین این حریم به درستی تعیین می‌شود. این در حالی است که در برخی از این موارد چالش‌هایی پیش روی ماست، برای مثال شهر رامسر ضابطه حریم درجه یک دارد و سال ۱۳۸۰ حریم آن ابلاغ شده است. کاربری‌های این شهر تماما باغ بود، اما در سال‌های بعد باغ‌ها را تغییرکاربری دادند و به زمین مسکونی تبدیل کردند و درحال حاضر ساخت‌وساز در حرایم انجام می‌شود که مغایر با قانون است. شهرداری هم به جای این‌که «قلع بنا» انجام دهد، پرونده‌های را به ماده ۱۰۰ می‌برد و رأی به جریمه نقدی می‌دهد. این در حالی است که این کار غیرقانونی است و ماده ۱۰  قانون حمایت از بافت‌های تاریخی که قانون جمهوری اسلامی است حکم می‌کند که ساخت‌وسازهای بدون پروانه باید قلع بنا شوند، اما شهرداری‌ها ضابطه را به نفع خود تغییر داده‌اند، در حالی‌که ضوابط حریم قبلا ارجح بود و خودش حکم قانون را داشت.

معاون میراث فرهنگی استان مازندران ادامه داد: شهرداری همکاری لازم را با ما ندارد، برای مثال شهرداری ساری بدون هماهنگی با میراث‌ فرهنگی و بدون تأیید شخصِ شهردار از طرف وزارتخانه میراث‌ فرهنگی، «شهرداری بافت تاریخی» تأسیس کرده است و همین معضلی برای ما شده است، به جای این‌که کارش حمایت از بافت تاریخی باشد، تخریب بافت تاریخی است. در همین زمینه هم مشکلاتی به وجود آمده است که در حال پیگیری آن هستیم، شهرداری بافت تاریخی ساری بدون استعلام از میراث فرهنگی در محدوده بافت تاریخی و حریم اثر ملی «مسجد مصطفی خان» پروانه ساخت صادر کرده است، پروانه‌ای که کامل غلط است و مالک به دلیل مجوزی که دارد، از میراث‌ فرهنگی شکایت کرده است.

عابدینی درباره تفویض اختیار تعیین حریم و عرصه به ادارات کل استان‌ها، گفت: به نظر من اگر مرجع تصویب‌کننده و ابلاغ‌کننده یک قانون هر چه مقام بالاتری داشته باشد، در برابر تخلفات بهتر می‌توان از آن حمایت کرد و اگر این اختیار در استان‌ها باشد ممکن است خیلی راحت از مواضع خود کوتاه بیایند.

و اما علیرضا ایزدی، مدیرکل سابق اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مازندران که اکنون مدیریت پایگاه فرهنگی تاریخی یوش را برعهده دارد، در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، درباره چالش‌های تعیین حریم و عرصه در مازندران اظهار کرد: اولویت تعیین حریم با آثار و بناهای تاریخی است که در محدوده شهر و یا در مسیر تردد گردشگران هستند. در هر شهرستانی آثاری داریم که واجد ارزش هستند و محدوده و محله این آثار از شرایط ویژه‌ای بهره‌مند هستند، اما به تعیین حریم هم نیاز دارند که پیش نیاز این موضوع تأمین بودجه و اعتبار است. محوطه تاریخی «شهنه پشته» در منطقه بابل، منطقه «بلیران» آمل، منطقه «کافرکلی» در محور هراز و همچین محوطه تاریخی منطقه «کلاب آمل»، نوربلده و ناتلِ نور (شهر تاریخی) از محوطه‌هایی هستند که نیازمند تعیین حریم هستند، اما اعتباری برای آن‌ها وجود ندارد.

او همچنین گفت: تعیین حریم برای مردمی که در عرصه و حریم آثار تاریخی ملک دارند، محدودیت ایجاد می‌کند و اجازه ساخت‌وساز و حتی بهره‌برداری در قالب کشاورزی هم به آن‌ها نمی‌دهد. این باعث می‌شود که منافع مردم در خطر بیفتد و به نوعی یکی از چالش‌های میراث‌ فرهنگی برای تعیین حریم آثار تاریخی محسوب می‌شود. چالش دیگری هم که به آن اشاره کردم مشکل بودجه است، میراث فرهنگی باید مانند مسکن و شهرسازی و بنیاد مسکن اعتبار ویژه‌ای داشته باشد. فقط آثار تاریخی را ثبت می‌کنیم و به آن‌ها پلاک میراث‌فرهنگی می‌دهیم و بعد هم فکر می‌کنیم کافی است و دیگر بودجه‌ای برای آن‌ها در نظر نمی‌گیریم. باید با مدیریت درست این آثار ثبت شده را احیا و حفظ و مشکلات مردمی که در داخل عرصه و حریم هستند حل کنیم.

ایزدی اظهار کرد: حفظ آثار و بناهای تاریخی و فرهنگی بر عهده میراث‌فرهنگی است و میراث‌فرهنگی بودجه این اقدامات را باید از مجلس بگیرد، اما چرا مجلس میراث‌فرهنگی را نمی‌بیند؟ مگر آثار تاریخی از عناصر مهم گردشگری نیستند؟ در جنگل‌های مازندران محوطه‌های تاریخی داریم که قدیمی‌تر از آثار تخت جمشید هستند. درختان در نقش‌های برجسته‌ ریشه زده‌اند و در در حال تخریب هستند، چرا؟ چون پولی برای حفاظت از آن‌ها نداریم. حتی برای حفاری‌های غیرمجاز در محدوده‌های تاریخی مقصر دستگاه‌های ما هستند چون بودجه‌ای برای حفاظت ندارند. در طول سال‌های مدیریتم بارها جلسه داشتیم و گفتیم ما کمبود اعتبار داریم، اما مشکلی حل نمی‌شد و اگر ۱۰ میلیارد اعتبار می‌خواستیم تنها دو میلیارد از آن تامین می‌شد. ریاست جمهوری و وزیر میراث فرهنگی باید برای این حوزه اعتبار بگیرند.

مدیر پایگاه فرهنگی تاریخی یوش درباره تفویض اختیار تعیین حریم و عرصه به ادارات استان‌ها نیز اظهار کرد: تفویض اختیار برای حل بخشی از مشکلات است و نه همه مشکلات. برای رفع مشکلات مردمی که در حریم ملک دارند و دولت هم نمی‌تواند کمک‌کننده باشد، باید اختیاراتی به استان داده شود تا با توجه به بررسی‌هایی که انجام می‌دهند حریم‌ها را مشخص کنند و یا برخی حریم‌ها را اصلاح کنند. این اصلاح حریم‌ها شاید دو تا پنج درصد باشد و برخی دیگر باید از طریق زمین معوض انجام شود که باید از طریق دولت به میراث‌فرهنگی داده شوند. اگر تفویض اختیار حریم و عرصه به استان‌ها واگذار شود باید طبق ضوابط عمل کنند و این‌گونه نیست که حریمی را طبق خواسته دستگاه‌های دیگر بزرگ و کوچک بگیرند. «ناصرالحق» در آمل از بناهایی بود که نزدیک به ۱۰ هکتار حریم آن را گرفتند و دستگاه‌های دولتی در حریم آن غیرمجاز ساخت‌وساز کردند، اما مالکان شخصی نتوانستند این کار را انجام دهند یا در حوزه قائم‌شهر ۶۰ هکتار عرصه تاریخی داریم که مالکان خصوصی دارد، چندین بار هم مکاتبه کردیم که زمین معوض داده شود تا مشکل این مردم حل شود، اما اتفاقی نیفتاد.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: میراث فرهنگی ، تعیین حریم ، تعیین حریم و عرصه ، تجاوز به حریم و عرصه بناهای تاریخی ، مازندران

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: میراث فرهنگی تعیین حریم تعیین حریم و عرصه مازندران تعیین حریم و عرصه حریم آثار تاریخی میراث فرهنگی استان مازندران تفویض اختیار بافت تاریخی ساخت وساز محوطه ها استان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۹۵۲۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جشنواره چند رسانه‌ای وزارت میراث فرهنگی در کرمان برگزار می‌شود

مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان، گفت: سومین جشنواره چند رسانه‌ای وزارت میراث فرهنگی، آبان‌ماه به میزبانی استان کرمان برگزار خواهد شد.

به گزارش گروه استان‌ها خبرگزاری دانشجو، سعید شاهرخی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان،در هم اندیشی با جمعی از اصحاب رسانه کرمان  گفت: سومین جشنواره چند رسانه‌ای وزارت میراث فرهنگی، نیمه دوم آبان‌ماه به میزبانی استان کرمان برگزار خواهد شد.

او افزود: دوره اول این جشنواره در یزد و دور دوم آن به میزبانی قزوین طی سنوات قبل برگزار شده و سومین دوره آن در رقابت نهایی بین کرمان و شیراز شکل گرفت که سرانجام با ارزیابی شاخص‌ها، کرمان به عنوان میزبان این جشنواره با نقش آفرینی مسئولین استان و بخش خصوصی کرمان انتخاب شد.

وی با اشاره به وجود ١٠ اثر ثبت جهانی در استان کرمان و سابقه تاریخی و میراث غنی این استان تاکید کرد: این جشنواره می‌تواند تاثیر مهمی در معرفی آثار تاریخی و گردشگری استان کرمان از طریق تولید محتوا‌های چند رسانه‌ای داشته باشد.

شاهرخی اظهار داشت: فراخوان این جشنواره بزودی منتشر می‌شود و ٧٠ درصد تولید محتوا‌ها باید در محور‌های جشنواره ، مربوط به کرمان باشد.

او تشکیل شورای توسعه گردشگری استان کرمان را اتفاقی مهم ارزیابی کرد و گفت: دبیرخانه رویداد کرمان ١٤٠٤ نیز در اتاق بازرگانی کرمان تشکیل شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان نقش رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها را در معرفی آثار تاریخی و غنای فرهنگی کرمان بسیار مهم ارزیابی نمود و بر افزایش تعامل با رسانه‌ها تاکید کرد.

شاهرخی برگزاری همایش بین المللی راه ابریشم با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور، برگزاری کنگره ملی تاریخ ملی شهرسازی ایران، برپایی سمینار باستان شناسان ایران در جیرفت، برگزاری اختتامییه همایش ملی کتیبه سرباز و نیز رویداد ملی آیین ناملموس چوگان را از دیگر رویداد‌های مهم حوزه میراث فرهنگی استان در سال جدید اعلام کرد.

وی افزود: هفته میراث فرهنگی از ٢٩ اردیبهشت تا ٣ خرداد ماه برگزار و طی آن اشیای تاریخی کرمان که در موزه ملی ایران قرار دارند به موزه‌های کرمان از جمله باغ موزه هرندی منتقل و در معرض بازدید مردم قرار خواهند گرفت.